Σάββατο 31 Μαΐου 2014

Εδώ εξετάσεις εκεί εξετάσεις που είναι η παιδεία;


Η συνήθης φιλολογία –και κυρίως παραφιλολογία- για «τα θέματα των Πανελλαδικών» φαίνεται πως για φέτος θα αφιερωθεί στα θέματα της Α Λυκείου και κυρίως σ΄αυτά που ετέθησαν από την νεοπαγή «τράπεζα θεμάτων».
Πολύ δύσκολα, δύσκολα, εκτός πνεύματος βιβλίων, πάρα πολλά, δόθηκαν τελευταία στιγμή κλπ.
Αυτές είναι οι βασικές μέχρι τώρα ενστάσεις και πιθανότατα έχουν βάση.
Όμως αυτή η συζήτηση είναι «πουκάμισο αδειανό». Η εκπαιδευτική της αξία είναι μηδαμινή έως και παρελκυστική.
Η «μεταρρύθμιση» με την οποία ο κ. Αρβανιτόπουλος επεδίωξε να αφήσει το στίγμα του στην ιστορία είναι παρόμοιας γελοιότητας με τις περισσότερες εκ των προηγουμένων: «Μεταρρυθμίζουν» τις εξετάσεις δηλαδή τον ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ κρίκο της εκπαιδευτικής αλυσίδας, έχοντας αφήσει στη μαύρη μούχλα όλα τα υπόλοιπα που καθορίσουν «το σώμα» της εκπαίδευσης: δομή, στοχοθεσία, αναλυτικά προγράμματα, εξοπλισμός-επιμόρφωση προσωπικού, υποδομές, διοίκηση σχολείων κλπ.
Η κοινωνία την έχει πατήσει πολύ και συχνά επ αυτού… Σε μια χώρα όπου η κύρια είσοδος στην εργασία ή στη σχολή ήταν …το παράθυρο που σου άνοιξε ο σωστός πολιτευτάκιας , η κοινωνία διψασμένη για στοιχειώδη αξιοκρατία υιοθέτησε πανηγυρικά τις Πανελλήνιες ως αδιάβλητες. Το εκπαιδευτικό τους περιεχόμενο δεν κρίθηκε όποως του έπρεπε, παρ΄ότι πολλές φωνές προειδοποιούσαν για όλα τα τρομερά που σήμερα όλοι βλέπουν: Απαξίωση μέχρι «εκπαιδευτικού θανάτου» του Λυκείου, θεσμοθέτηση της αποστήθισης, πριμοδότηση της ιδιωτικής εκπαίδευσης, απαράδεκτη  για εκπαιδευτικό σύστημα εισαγωγή ενός άρρωστου ανταγωνισμού. Το τελικό προϊόν σήμερα δεν το αμφισβητεί κανείς:  Μορφωτικό και κοινωνικό αποτέλεσμα εξώφθαλμα αρνητικό. Οι Πανελλήνιες «απλά» έριξαν ένα επίπεδο κάτω την Δημόσια εκπαίδευση και δούλεψαν ως promoters της ιδιωτικής και των φροντιστηρίων.
Όμως ακόμα και αν ήταν μια καλή μεταρρύθμιση του εξεταστικού πλαισίου ποια θα μπορούσε να είναι η επίδρασή της στην εκπαιδευτική καρδιά του συστήματος; Ελάχιστη και σίγουρα δευτερεύουσα θαρρώ. Γιατί αυτό που μετράει είναι το ΠΩΣ ΦΤΑΝΕΙ στις όποιες εξετάσεις ο μαθητής/τρια. Σ΄αυτές, θα αποδώσει (όχι ευθύγραμμα πράγματι) με βάση το τι, το πώς, το  από ποιους και με ποιους τρόπους διδάχθηκε.
Εδώ η ακινησία των εκπαιδευτικών πραγμάτων είναι τόσο μεγάλη που μόνο ως πολιτική επιλογή μπορεί να αξιολογηθεί. Οι κεντρικές γραμμές είναι σχεδόν αναλλοίωτες και ακλόνητες: Αμέτρητα γνωστικά αντικείμενα, ίδια φιλοσοφία και δομή διδασκαλίας (ένας μιλάει με το στόμα ή το PC και 25 ακούνε), αναλυτικά προγράμματα στεγνά και ακίνητα, βιβλία – ταλμούδ, κτήρια μάντρες, προσωπικό παντοιοτρόπως αφημένο, υποδομές θλιβερές, ανυπαρξία μαθησιακής δημοκρατίας, σχολικές μονάδες διεκπεραιωτές εγκυκλίων του Υπουργείου – Πατερούλη.
Ποιες στοιχειωδώς σοβαρές μεταρρυθμίσεις έχουμε μετρήσει σ΄αυτά τα πεδία όλα αυτά τα χρόνια;
Καμιά σημαντική, καμιά που να μπορεί να αλλάξει λίγο τη ρότα!
Έχουμε γνωρίσει όμως αμέτρητες «μεταρρυθμίσεις» του εξεταστικού!... Κάθε υπουργός και μια πινελιά στις εξετάσεις. Και κάθε πινελιά κάνει «απλά» δυσκολότερες τις εξετάσεις. Για να «ανταποκριθούμε στον ανταγωνισμό» και καλά. Για να περιορίσουμε την νοοτροπία της «ήσσονος προσπάθειας» τάχα. Για να «επιβραβεύσουμε την αριστεία» ακούμε . Τρίχες!  Αν η βελτίωση των εκπαιδευτικών συστημάτων ήταν τόσο απλή, αν έφτανε ο μοχλός των εξετάσεων για να τα κινήσει τότε δεν θα υπήρχε χώρα με προβλήματα στην εκπαίδευση. Ούτε καν η πεινασμένη Αφρική…
Αυτό συμβαίνει και τώρα λοιπόν με τις εξετάσεις της Α Λυκείου. ΙΔΙΑ ΚΙ ΑΠΑΡΑΛΛΑΧΤΑ το μάθημα , το πρόγραμμα , οι μέθοδοι, το προσωπικό αλλά καινούριο κουστουμάκι οι εξετάσεις. Δεν είναι γελοίο;; Είναι,  αλλά είναι επίσης και διδακτικό:  Ήδη οι μαθητές τρέχουν αλλόφρονες στο φροντιστήριο –προπονητήριο εξετάσεων. Να «μάθουν», όχι γράμματα , αλλά να ξέρουν «νεράκι» τα θέματα της τράπεζας. Κάποιοι -περισσότεροι από χθες…-  δεν θα τα καταφέρουν. «Ε δεν θα γίνουν και όλοι επιστήμονες» θα πουν τα καφενεία αλλά και οι πεφωτισμένοι των αγορών μαζί με τους «πρώην». Ξεχνούν, οι δόλιοι, ότι μιλούν για 16 χρονα, για μαθητούδια, για τα παιδιά μας (;) , για αυτά που με το «άλλο στόμα» τους θα κολακεύουν ως «επένδυση του έθνους»… 
Γι αυτό σας λέω: Την επόμενη φορά που θα ακούσετε ρητορείες περί «μεταρρύθμισης» των εξετάσεων πείτε απλά «αϊ σιχτίρ» και θυμηθείτε ότι η παιδεία είναι αλλού! Που; Ψάξτε την, αυτό σημαίνει παιδεία…